• رنج باغبــان
  • جدل در ملکوت
  • دهقــــان نـــامه
  • گــــدا نــــامه
  • حماسه ظلمت شکن
  • حمــاسه خاوران
  • حماسـه هیزم شکن
  • لالــه های قافلانکوه
  • امیـــر کبیـــر
  • خـــادم نـــادم
  • چنین گفت بودا
  • آلبرت شوایتزر
  • کلیات بسیج خلخالی

در باب حماسه هیزم شکن

بسیج خلخالی خالق اثر معروف حماسه هیزم شکن است

در سال 1345 این کتاب به عنوان نامزد جایزه ادبی نوبل معرفی می گردد به دلیل اینکه کتاب به زبان فارسی نوشته شده بود در کمیته نوبل مورد بررسی قرار نگرفت ولی دانشگاه تهران که یک مرجع مهم علمی بود این اثر را مستحق دریافت این جایزه دانسته است.

 

استاد عبدالله باقری (فرزانه ‏پور) متولد 1292 در تهران است و یکی از اساتید بنام هنر تذهیب ایران زمین است که تذهیب اثر معروف حماسه هیزم شکن از شاهکارهای او محسوب میشود .

 

استاد محمد تجویدى متولد سال ۱۳۰۳ در تهران، فرزند محمدهادى تجویدى، استاد نقاشى هنرهاى زیبا و از شاگردان کمال ‏الملک نقاش بزرگ قاجار بود.

محمد تجویدى حدود صد و بیست جلد کتاب از دیوان‏ هاى شعراى ایران همچون سعدى، حافظ، بابا طاهر عریان، فردوسى و دیگران را به تصویر کشیده است.

تجویدى تصاویر کتاب حماسه ‏ى هیزم ‏شکن اثر بسیج خلخالى را بهترین اثر خود مى ‏انگارد.

حاضرین در سایت

ما 3 مهمان آنلاین داریم
ای دریغ مشاهده در قالب PDF چاپ فرستادن به ایمیل
مشاهده در قالب PDF چاپ فرستادن به ایمیل
جمعه, 16 تیر 1391 ساعت 06:30

اي دريغ


فتوت بدان دانش و فّر و هنگ                           كه حاصل ندارد جز آلات جنگ

به جز قتل و غارت به جز مرگ و خون                  كجا دانش و بار جهل و جنون

كجا زيبد از عالمان ظلم و جور                           كه اين خوی يوز است و سَرحان و شور

ز دانش برآيد همه خير و نور                             كه از علم دور است بيداد و زور

چرا زآنهمه هوش و دانائی ات                          وزآن عقل و علم و توانائی ات

دل مردمان غرق خون ميكنی                           فساد و تباهی فزون ميكنی

همه ياری از جنگ و كين ميكنی                       صف‌آرائی از آن و اين ميكنی

ز دانش دريغ و ز دانشوری                              كه رايج كند خصلت بَربری

شگفتا از آن علم و عقل و خرد                        كه آدم كش و بی خرد پرورد!

از اوج فضا مرگ‌ريزی به زير                              بکُويی سر هرچه بُرنا و پير

هزاران بيك ضربه داغان كنی                           زمين‌گير و مفلوج و نالان كنی

چه دانش كه خود تيغ بُرّاستی                        چو ديو حرون خصم جان‌هاستی

فتد گر كه دانش كف خيره رای                        زمين و زمان را درآرد ز پای

وگر خادم كاخداران شود                                زمين از فضا مرگ باران شود

به فرمانشان محو گردد حيات                          بدين رهبران جان ستان گشته مات

گر از خوان ديوان خورَد علم، نان                       جهان را كند قحط امن و اَمان

و گر مست گردد از آب رزان                             كند گلشن زندگانی خزان

گر اين تيغ افتد كف ناكسان                            مخاطب كند تيز چون كركسان

نماند نشانی ز هوبرّه‌ها                                 شود گور كبك روی درّه‌ها

ور افتد چنين گنج دست يتيم                          بدا روزگار صغير و يتيم

سپارد اگر سر به پای سران                           فتد لرزه بر قلب خلق جهان

از آژير و بمب‌افكن و تانك و توپ!                       چه از ينكی دنيا و يا از اروپ!

ز قصر زمين تا به اوج فضا                               نبارد به فرق بشر جز بلا

به گيتی هر آن فتنه برپا شود                         شر و شور و عصيان و غوغا شود

سگالند كاين فتنه زآنهاستی                          ز جاسوس‌های اروپاستی

ميان زن و شو چو افتد نقار                            دو ايل عدو گر کُند كارزار

زبانزد شود كار آنجاستی                               سَرِ نخ ز دوك اروپاستی

بلا شبهه كاين فتنه زآن كشور است                همان جا كه زافسونگری سرتر است

چرا هر چه خير است و خوب و قشنگ!             ندانند باری ز دار فرنگ!

چو آئين عيسی است دين فرنگ!                    سزد چون ورا جور و عصيان و جنگ!

كجا گفته عيسی كه سرها بكوب!                   سر زندگان را ز تن‌ها بُروب!

ز گلزار آن راعی مهربان                                به دنيا شب عيد كن ارمغان

بر و بار گلهای مهر و صفا                             نه بمب ناپالم و تگرگ بلا

كه گويند گلهای عيساستی!                        شب عيدشان شادی ماستی!

كه گويند اين انگلستانيان                             بهر كار خيراند خود بانيان

نه هر جا كه جنگ است و ننگ و فساد           خود آن ناخودآگاه آيد به ياد

تو ای مهر و مهرو بشردوستان!                     از علم و عمل پُر ثمر بوستان!

شكر خنده ده بر دل افسردگان!                    كه يابی فری باد خلق جهان!

مگريان به خندان كه خندد لب‌ات                    درخشان شود طالع و كوكب‌ات

همه اهل عالم بدين باورند                           چه در باختر ور چه در خاورند

تمدّن ز ما زيب و فرّ يافته                             به روی زمين رحم افراخته

تمدّن چو طفل است و ماميم ما                     بدين شيوه شيخ و اماميم ما

ندارند هرگز ز ما انتظار!                                كه سازيم خلق خدا تار و مار!

بكوبيم سرها كه سرتر شويم!                        ز هر بوم و هر بر فراتر شويم!

به هر گوشه‌ای فتنه برپا كنيم                        وزآن دكّۀ مرگ و خون واكنيم

سياست مداران جنگ‌آفرين                           چه ريزند جز مرگ و خون بر زمين!

شب و روز گرم كلك‌بازی اند                          پی حيله و فتنه ‌پردازی اند

به ژاندارك و دانتون تفاخر كنند!                      به مرگ و شرارت تجاهر كند

تو گوئی تمدن ولنگاری است                         هوس‌بازی و ننگ و بی عاری است

سر مردگان گوئيا گوی هاست                       كه بازيچۀ برزن و كوی هاست

اروپا، اروپای مستعمرات!                              ز هند و ختا و ختن تا فرات

عيان هر كجا در جنايات توست!                      پر از سينه‌ها هم حكايات توست!

همه فتنه‌هايت شده برملا                            ز هند و حلب، سغد تا نينوا

از آفريك و آمريك و يونان و روُم                        كنی دودمان‌ها پر آوای بوم

كه دار و ندارش به غارت بری                        زن و كودكان بر اسارت بَری

چه بدخواه و كج طبع و بدفطرتی                    ز ويرانگری طالب عزّتی

در اقطار و اقصای روی زمين                          حرامی صفت هر كجا در كمين

جهان چون كوير است پر تشنگان                    اروپا در آن مست آب رزان

خلايق پي لقمه‌ای جان به سر                      وی از هر عذاب و غمی بی خبر

درون كاخ غرق می و عيش و نوش                 بنادر پر از ميوۀ تن فروش

چو بر دل نداری ز غم‌ها غمی                        دَدَم گر تو پور بنی آدمی!

گروهی حرامی به خدمت اجير                      بنام وزير و سفير و امير

بكوبند سرها كه سرور شوی                         ز هر ملّت و قوم برتر شوی

شگفتا چو ابليس مكّاره‌‌ای                            كه هم موجد رنج و هم چاره‌ای!

پس پرده طراح هر غائله                               بهم برزن عيش هر غائله

پديد آوری گونه گون صحنه‌ها!                        دوانی پی دزدها شحنه‌ها!

زكات توانائی عقل و علم                              به نزد خرد نيست جز صلح و سلم

دريغا فسونكار و هنگامه ساز!                        كه از بد كنی در بدنيا فراز

الا پر خرد خطّۀ بی قرين                              همی صلح و هم قهر و كين آفرين

دريغا از آن هوش سرشار تو!                         هم آن اختراعات بسيار تو!

كه گرديده ابزار مردم كشی!                         نه مار و نه عقرب نه كژدم كشی!

از آن اختراعات حيرت‌فزا                               چه عايد شده بر جهان جز بلا!

وزآن دانش و كوشش و عقل و هوش               چه داری بجز مرگ بهر فروش!

مرا با تو ای مام بس گفته‌هاست                   بسی راز در پرده بنهفته‌هاست

تسلّط بدنيا به اجبار و زور                             بُود خبط ريچارد و بهرام گور

ناپلئون بدان كرّ و فرّ و نبوغ                            بدان مركب و كوكب پُرفروغ

ندانی كه در سنت هِلن جانسپرد                  چو آمد اجل جان به جانان سپرد

دمی بر نياسود از جَست و خيز                     چه برد عاقبت ز ان همه عّر و تير

به سرلشكرانش يكی پند داد                       چه از جد ور از طيب و ترفند داد

كه نتوان جهان فتح كردن به زور                    همان صلح و سلم است خيرالامور

چنين پور گويی كه مادر نزاد                        عبث داغ ماتم به دلها نهاد

تسّلط بدنيا به زور و درم                             به شمشير و تاراج و جبر و ستم

بُود سعی بی جا و پندار خام                      نگردد به اكراه و اجبار دام

بظاهر گر از بيم بينی خموش                       درون همچو درياست اندر خروش

به موی محبت شود دام رام                        چو ترفند بيند گريزد ز دام

خوش آن باغبانان مهر و وفا                        هم آن نخلبندان صلح و صفا

كه از شير پاك تو نوشيده‌اند                       همه دَم پی صلح كوشيده‌اند

همه خار از پا در آورده‌اند                           بدين عمر شيرين سرآورده‌اند

دریغا كه آن عالم آشوبها                          تبسّم به لب خوب و محبوبها

همان ديپلمات‌های ظاهر فريب                   به ديدار كِشّ و نبیل و نجيب

زلال است می در سبوهايشان                  ولی شوم و اهريمنی رايشان

ندارند يك جو غم ديگران                           نخواهند خون جز لب دلبران

گهی آنچنان خوب زيباستند                      تو گوئی كه شبه مسيحاستند

گهی زشت و كج طبع و بد گوهرند             خود از اهرمن وحشت آورترند

نه يك موقعيت سراپايشان                       نه شرم و حيا در به شهلايشان

به خردی چه شيری ورا داده مام               كه نشناسد از هم حلال و حرام

شب و روز گرم خود آراستن                      گه آندو فزودن گهی كاستن

پريدن به تاب و فكندن ز تاب                     شراب و كباب و شكار و رباب

از آن هوش سرشار و علم و هنر               وزآن اختراعات بی حّد و مَر

جوی گر غم ديگران داشتی                      همه دهر پاريس انگاشتی

جهان بود همچون بهشت برين                  نه دارالجنايات ننگ آفرين

زمين و زمان چون گلستان بدُی                 همه تيرگيها چراغان بدُی

نه هر روز و شب عالم آشوفتن                 سر بندگان خدا کوفتن

اروپا الا مادر نازنين                                تو ای مغز فعّال مام زمين

تو مام بسی پور فرزانه‌ای                        فروزندۀ شام اين خانه‌ای

اديسون، گوتانبرگ‌ها زاده‌ای                    چو پاستور يلان بر جهان داده‌ای

تو ای خرمن كشت عيّسی پاك                چه سودی است از تلخه كِشتن به خاك

نشا كن نهالی كه بار آورد                      نه تيغی كه خون بار خار آورد

ندانم ز نيكی چه بد ديده‌ای                    كه راهِ بدان را پسنديده‌ای

قدم در ره پاك عيسی گذار                    چرا خار افزون كنی گُل بكار

نبينی ز خدمت هر آن زاده‌ات                  پی دفع غم، جان و دل داده‌ات

شده در جهان مظهر افتخار                    كه جان كرده در راه خدمت نثار

بنازد بدو مادر روزگار                             زبانزد به هر كشور و هر ديار

بشر دوستانِ بلند آرمان                        كه در راه صلح جهان داده جان

سرآورده از تربت آن ديار                        شده مظهر عزّت و اعتبار

جهان است مديون و مرهونشان              ز دل مرحبا گوی و ممنونشان

سرآمد به اخلاق و علم و فنون               بشرخواه و بدخواه جنگ و جنون

از آن خطّۀ افتخار آفرين                         بسی خيرها ديده اهل زمين

ز دامان تو بی قرين عالمان                    به خير خلایق فدا كرده جان

نزيبد ترا قتل و غارتگری                         ز دانا بود زشتكاری بری

خردمند چون خيره رائی كند!                  تبه كاری و ناروائی كند

اروپا، اروپای بی عار و مست                  به خون خلايق فروشسته دست

ز خمپاره‌هايت چه بيچاره‌ها                   شده قطعه قطعه شكم پاره‌ها

ز غلتنده تانك و ز غرّنده توپ                  چه شرمن، چه نرمن چه ژرمن كروپ


هزاران تن اندر دمی له شده                 ز مرهم نهیهات کی به شده؟

اروپای دانای پر جذب و جوش                الا شوخ گندم نما جو فروش

دريغا از آن هوش و علم و فنون              دهد بهره مرگ و بلا و جنون

شگفتا از آن حكمت دانش‌ات                همی، همّت و كوشش و بينشت

اَلا خاك زرخيز دانش پژوه                     جهان از تو جان برلب و برستوه

//به از ملال آفرينی و قهر                    ز علم تو عالَم جه برده است بهر!

چه حاصل از آن علم آتش‌فروز               كه در لحظه‌ای سايس كينه توز

جهان را كند لجّۀ مرگ و خون               منه نام دانش به جهل و جنون!

به ترويج دانش از آن راغب‌اند                كه از علم غارتگری طالب‌اند

از آن علم باروت و زرنيخ و زاج!               نه جويند جز سود باج و خراج

چه آموزد استاد دانشكده                   جهان كرد بايد چو آتشكده

به شاگرد اين نكته القاء كنند               ز دانش چنين قصد انشاء كنند

هر آن خون كه جوشد ز خاك زمين        چه در كوه قاف و چه در خاك چين

ببايد كه گردد مباح و نصيب                 بر آن كس كه دارد به گردن صليب

كه رعناتر و دلرباتر شوند                    لب غنچه‌ها جان فزاتر شوند

كه غير از اروپائيان در جهان!                ندارند خلق از ذكاوت نشان!

كه جز بر تبار اروپائيان                       حرام است كس را نعيم جهان

آخرین بروز رسانی در جمعه, 23 فروردین 1392 ساعت 18:54