عیار سنج

« سکندر » را اگر جای عداوت

« ارسطو » داده بد درس عدالت

به نیکی مرد محبوب جهان بود

همان شاگرد پرکین و شقاوت

سراندازان سودای ریاست

شگفتا با همه هوش و کیاست

نمی دانند ذات آدمی زاد

بود بیزار از مکر و سیاست

درون تنها دو نیرو در ستیزند

گهی در حمله گاهی در گریزند

دهند آن جبهه را یاری که حق است

گر انسان سازها صاحب تمیزند

دمی که می نگاری الف با را

رقم زن نام زیبای خدا را

خداوندی که بر پیکار ظلمت

فرستاده سپاه انبیا را

سخن چون بار کالا در روان است

چو مهمان در نشستگاه جان است

اگر نامحرم و نامهربان است

محل عیش و اهل دودمان است

اگر از غم رهاخواهی جهان را

میالا چشمه های روح و جان را

برون کن زان فضولات زمان را

رسوبات فلان ابن فلان را

اگر خواهی جهان گلزار گردد

قبای گل مصون از خار گردد

درآر از ریشه جهل و کینه ها را

که باغ از عطر گل سرشار گردد

یکی گوید که شرقی بد کنشت است

یکی گوید که غربی پست و زشت است

خدا را از محک سازان بپرسید

کدامین زین دو انسان بد سرشت است

گهر میریزد از لبهای پاکش

خرد ز اندیشه های تابناکش

خوشا وقت قدح پیمای بزمی

که زهر کین نخورده بیخ تاکش

به دانشگاه ها مردان مشهور

بدین دانشوری هستند مغرور

که دائم صیقلی سازند و منقور

کمان « لیر شاه » و تیغ « بن هور »

آنکه با تعلیم خلق، خلق آدم میکند

وضع قانون حیات اهل عالم میکند

گر برانگیزد عنادکین اعصار قرون

زیر سقف آسمان را غرق ماتم میکند

الا آموزگار غول تاریخ

شط خونها نگر در طول تاریخ

شمارش کن منار کله ها را

چه بوده غیر ازین محصول تاریخ!